ถ้าคุณใช้ชีวิตในเยอรมนี สิ่งหนึ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้เลย คือ การเสียภาษีรายได้ (Einkommensteuer)
ทุกคนท่ีทํางานมีรายได้ในประเทศเยอรมนี รวมทั้งทำ Ausbildung มีหน้าท่ีต้องเสียภาษีรายได้ให้แก่รัฐ ไม่ว่าจะเป็นคนสัญชาติไหนก็ตาม ภาษีท่ีต้องเสียจะเป็นจํานวนเท่าไรขึ้นอยู่กับเบอร์ภาษีของแต่ละคน
ในฐานะพนักงานคุณแทบจะไม่ต้องทำอะไรเลย นายจ้างจะหักจ่ายภาษีค่าจ้างให้กับสำนักงานภาษีให้เราเลย พร้อมกับการจ่ายเงินเดือนทุกครั้ง
ใครจะถือ ภาษีเบอร์อะไร ขึ้นอยู่กับสถานภาพทางครอบครัวของคนนั้นเป็นหลัก
ทำไมถึงต้องมีการกำหนดระดับหรือเบอร์ของภาษี
เบอร์ของภาษีเป็นตัวกำหนดว่า ในแต่ละเดือน คุณต้องเสียภาษีรายได้เท่าไร
ซึ่งแต่ละเบอร์มีข้อกำหนดที่แตกต่างกันออกไป ตามสถานภาพทางครอบครัวของแต่ละคน เช่น โสด แต่งงาน แม่/พ่อเลี้ยงเดียวป็นต้น นอกจากนี้ รายได้ของแต่ละคนยังมีส่วนในการกำหนดเบอร์ของภาษีด้วย
เบอร์ภาษี (Steuerklasse) ในเยอรมนี แบ่งออกเป็น 6 เบอร์ด้วยกัน คือ
1️⃣ ภาษีเบอร์ 1
สําหรับคนโสด เป็นหม้าย หย่าหรือแต่งงาน แต่แยกกันอยู่อย่างถาวร
2️⃣ ภาษีเบอร์ 2
ผู้ที่มีคุณสมบัติถือภาษีเบอร์ 2 ที่ได้รับการลดหย่อนเงินใช้จ่ายในครัวเรือน เนื่องจากอาศัยอยู่กับบุตรและได้รับเงินช่วยเหลือในการเลี้ยงดูบุตร (Kindergeld) หรือ ได้รับการลดหย่อนเงินสําหรับบุตร
3️⃣ ภาษีเบอร์ 3 – ถือร่วมกับคู่สมรสที่เสียภาษีเบอร์ 5
สําหรับคู่สมรส สามีหรือภรรยาเป็นผู้ที่ทํางานเพียงคนเดียวในครอบครัว หรือ ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีรายได้มากกว่าอีกฝ่ายมากเท่าตัว คู่สมรสอีกฝ่ายถือเบอร์ 5
เงื่อนไขที่สําคัญ คือ คู่สมรสจะต้องไม่แยกกันอยู่ อย่างถาวรและต้องอาศัยอยู่ในเยอรมนีด้วย
4️⃣ ภาษีเบอร์ 4 – คู่สมรสเสียภาษีเบอร์ 4 เหมือนกัน
สําหรับคู่สมรส ที่ทํางานมีรายได้เท่าเทียมกันและต่างเสียภาษีทั้งคู่ ทั้งสองมี ภูมิลําเนาอยู่ในเยอรมนี และไม่ได้แยกกันอยู่อย่างถาวร
เสียภาษีเบอร์ 4 เพื่อไม่ให้ ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดเสียเปรียบซึ่งกันและกัน
5️⃣ ภาษีเบอร์ 5 – ถือร่วมกับคู่สมรสที่เสียภาษีเบอร์ 3
ในกรณีที่คู่สมรสฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งมีรายได้มากกว่าอีกฝ่าย (รายได้มากกว่าอย่างน้อย 50%) ฝ่ายที่ได้เงินเดือนมากกว่าจะเสียภาษีเบอร์ 3 ส่วนฝ่ายที่มีเงินเดือนน้อยกว่ามากจะเสียภาษีเบอร์ 5
ตัวอย่าง
สามีและภรรยา สมรสกัน สามีได้เงินเดือน 3500 ยูโร ส่วนภรรยาทํางานได้รับเงินเดือน เดือนละ 1500 ยูโร ในกรณีนี้สามีควรจะเสีย ภาษีเบอร์ 3 เพราะจะเสียภาษีน้อยกว่า (ประมาณ 15-30%) ส่วนภรรยา ก็เสียภาษีเบอร์ 5 (ประมาณ 25-40%) ซึ่งจะต้องเสียภาษีมากกว่า
6️⃣ ภาษีเบอร์ 6
สําหรับผู้ท่ีทํางานเพิ่มอีกแห่งหนึ่ง อย่าง Minijob คือ ที่ต้องเสียภาษีสองครั้ง
ทันทีที่รายได้จากงานนอกเวลาหรืองานที่สองของคุณเกินขีดจำกัด 520 ยูโร คุณต้องมีภาษีประเภทที่สอง – นั้นคือ จะต้องใช้ภาษีเบอร์ 6 การถือภาษีเบอร์นี้ จะไม่ได้รับการลดหย่อนใดๆ เพราะถือว่าได้รับการลดหย่อนจากเบอร์ ภาษีแรกแล้ว
แหล่งที่มา: สถานทูติไทย ณ กรุงเบอร์ลิน